jueves, 27 de octubre de 2011

historia da lingua galega¡ =)

a lingua dos habitantes dos castros
conta de que antes en galicia e noutro sitios do mundo non sabian a sus propia lingua , en galicia non se falaba galego, en londres non sabian nada de ingles .
a chegada dos romanos
os romanos chegaron a galicia, uns a cabalos outros en grandes embarcacions por lo mar ,os homes e mulleres intentaron loitar pero quedaron esmagados, chegou o latin chegouselle a chamar galicia (gallaecia).
 o latin bulgar
os romanos falaban latin e escribiano, logo habia outra clase de romanos ou barbaros que utilizaban o latin bulgar e eses non sabian nin escribir, eran analfabectos
o galego 
 despois dos restos que quedaron do latin sacaronse nova lingua, de ahi naceu o galego o castelan, frances ...todo apartir do latin.
o galego e o portugues
o galego era a lingua de galicia pero chagaron a falarse en portugal polos antigos moros por castela leon e asturias ..ata chegar a outras partes do mundo como brasil etc.
unha lingua normal
o galego era unha lingua normal para galicia , todos falabano , hasta facian cantigas de amigo, escarnio, maldicir ,hasta o usaba o rei de castela.
best seller
 pusoxe de moda as novelas best seller , era unha forma de comunicarse antes , no existian a tecnoloxia que hai ahora antes a xente comunicabase de boca en boca no camiño de santiago por exemplo.
os seculos oscuros¡
no seculo xx un dia  deixouse de escribir en galego algunha xente ainda o falaba , pero moita dela non o falaba xa
o castelan entra en galicia 
 os reis de castela aproveitaron de que galicia estaba mal , enton iniciaron como unha cosquista e facer que en galicia se falara o castelan, algun burgueses e alta sociedade seguian falando galego, pero moi poucos.
o castelan lingua oficial de galicia 
xa case nadie falaba o galego os nobres falaban o castelan para falar como os demais nobre, os papeis xa non se facian en galego , os escribans tuveron que ir a toledo como a examinarse para ver o que sabian de castelan , os galego desapareceu , pero a xente do pobo ainda o falaba .
a diglosia
a diglosia consistia en que xente do teu pobo podias falarlle galego pero a xente moi señorita e curas o cregos tiñas que falarlle sempre castelan.
o seculo de ouro 
moitos galegos tuveron que marxar e ir a castela pra traballar porque galicia pois seguiu fraqueando , os galegos naquela terra non eran benvidos sempre lle chamaban de todo , os tipicos piropos
O século das luces:
 Nese tempo galicia empezaba a sair do seculos oscuros xa falaban o galego , viron novos productos primeiro foi o millo que procedia de america que acolleron moi ben e logo as patacas que en principio parecianlle raras pero logo tamen as acolleron ben , e xa a xente xa comia ben e a autoestima estaba moi ben .
Os ilustrados :
Na aquela epoca os nenos que iban a escola so tiñan que falar castelan e latin nada de galego esa historia estubo moi criticada polos curas, deberian tamen falar en galego , e os nenos faciaselle moi raro ter que vir do pobo e radicalmente cando estaban na escola falar o castelan e latin.
O rexurdimento :
os escritores como rosalia de castro ou pondal xa escribian os seus libros en galego ,volveu o rexurdimento daquela lingua ,case o 90% dos galegos falaban galego, a outra parte xa era xente de negocios que lle parecia ben negociar en lingua castelan.
O castelan na escola : 
o goberno de madrid puso a lei pa toda españa que todos tiñan que levar o mesmo uniforme asta a mesma lingua , xa prohibiran outra vez falar en galego e se os profesores ensinaban en galego puñaselles un castigo, tiñan que falar todos en galego ,hasta que se foi estendendo polas cidades e vilas de galicia
Galicia dividida :
O goberno de españa decidiu dividir galicia en catro partes chamadas provincias , Pontevedra, Coruña, Ourense e Lugo, muita xente opusose a esa idea , estaba mal dividir galicia  e a dia de hoxe sigue dividida.
Os precursores :
 Murguia rosalia de castro , iniciaron a recuperacion la lingua, murguia foi historiador e tamen da real academia galega 
Unha lingua de orella:
os escritores escribian as vezes castelanismo nos seus libros e galego, porque forn insiñados en castelan ,posto que os profesores castigabanos como falasen en galego enton empezaron a inventar os diccionarios e gramaticas para poder veren o  sinificado das palabras.
 Unha lingua para poetas:
 os escritores empezaron a facer poemas en galego aunque outra xente falaba en galego cos seus compañeiros , ca xente da feira, cas bestas.
Unha lingua para cientificos :
 os escritores xa empezaron a facer as suas novelas contos todo en galego,eran galegos pertencian a esa nacion chamada galicia , as meterias xa se daban todas en galego como unha lingua normal.
O estatuto 36:
No ano 1936 declarouse en galicia unha nacion dividida en catro provincias dos cales en municipios e coas linguas oficiais : o galego e o castelan.
O golpe do 36 :  
Galicia sufriu outro ataque do galego esta vez polo xeneral franco e os outros galegos que destruiron o artigo.As calles de ferrol cambiaronlle os nomes polos destacados golpistas
A lingua desterrada :
o galego tuvo que desaparecer outra vez dos libros , os galeguistas ou os mataban ou fuxian para Arxentina, moita xente emigrou pra la por causa da lingua.
Unha lingua clandestina:
xa pasaran 40 anos da dictadura os policias xa non daban controlado a esa xente que leia os libros en galegoe proveitaron ese momento pra abrir unah editorial chamada galaxia.
O galego non obrigatorio :
morreu franco e xa galicia pois tiña unha contitucion e todo a xente podia falar ou galego ou castelan , podias ter libertade de falar a lingua que quixeras .
Tranquilos el gallego aun no a muerto ¡
a dia de hoxe moita xente di que o castelan esta en perigo porque se esta impoñendo muito o galego e cousas desas , pero galego tampouco vai desaparecer.














                                    

No hay comentarios:

Publicar un comentario